કાપડ શ્રમ પુનર્વસન ભંડોળ યોજના

પરિચય

કાપડ શ્રમ પુનર્વસન ભંડોળ યોજના (TWRFS) ભારત સરકારના કાપડ મંત્રાલય દ્વારા 15 સપ્ટેમ્બર 1986થી અમલમાં આવી છે. આ યોજના કાપડ ઉદ્યોગમાં કાર્યરત એવા શ્રમિકોને, જેમની નોકરી કાપડ એકમના સ્થાયી બંધ થવાના કારણે ગુમાઈ છે, તેમને તાત્કાલિક આર્થિક સહાય પૂરી પાડવાનું ઉદ્દેશ રાખે છે. આ સહાય શ્રમિકોને નવી નોકરી શોધવા અથવા સ્વરોજગાર શરૂ કરવા માટે મદદરૂપ થાય છે .ngo.ozg.in

યોજનાના હેતુઓ

• સ્થાયી રીતે બંધ થયેલા કાપડ એકમોના શ્રમિકોને તાત્કાલિક આર્થિક સહાય પૂરી પાડવી.
  
• શ્રમિકોને નવી નોકરી શોધવામાં અથવા સ્વરોજગાર શરૂ કરવામાં સહાય કરવી.
  
• કાપડ ઉદ્યોગમાં કાર્યરત શ્રમિકોના જીવનસ્તરને સુધારવા માટે સહાય કરવી.
  

પાત્રતા માપદંડ

• શ્રમિકે બંધ થયેલા કાપડ એકમમાં સતત પાંચ વર્ષ અથવા વધુ સમય સુધી કામ કર્યું હોવું જોઈએ.
  
• 06.06.1985 થી 01.04.1993 વચ્ચે બંધ થયેલા મિલ્સ માટે, શ્રમિકનું માસિક વેતન ₹2,500 અથવા ઓછું હોવું જોઈએ; ત્યાર પછી બંધ થયેલા મિલ્સ માટે, વેતન ₹3,500 અથવા ઓછું હોવું જોઈએ .India Government Portal+2India Government Portal+2ngo.ozg.in+2
  
• શ્રમિકે સંબંધિત રાજ્યના પ્રાદેશિક પ્રોવિડન્ટ ફંડ કમિશનર દ્વારા સંચાલિત પ્રોવિડન્ટ ફંડમાં યોગદાન આપતું હોવું જોઈએ.
  

સહાયની રકમ અને સમયગાળો

આ યોજના હેઠળ, શ્રમિકોને ત્રણ વર્ષ માટે તપરીંગ આધારિત સહાય આપવામાં આવે છે:

1. પ્રથમ વર્ષ: વેતનના 75% જેટલી સહાય.
   
2. બીજું વર્ષ: વેતનના 50% જેટલી સહાય.
   
3. ત્રીજું વર્ષ: વેતનના 25% જેટલી સહાય.
   

આ સહાય શ્રમિકના નિવૃત્તિના વય સુધી અથવા ત્રણ વર્ષ, જે પણ પહેલા થાય, સુધી ઉપલબ્ધ છે. જો શ્રમિક નવી નોકરી મેળવે છે, તો સહાય બંધ થાય છે; પરંતુ જો શ્રમિક સ્વરોજગાર શરૂ કરે છે, તો સહાય ચાલુ રહે છે .

બંધ થયેલા કાપડ એકમોની વ્યાખ્યા

આ યોજના હેઠળ “બંધ થયેલા કાપડ એકમ” તરીકે તે એકમોને ગણવામાં આવે છે:

• જે Industries (Development & Regulation) Act, 1951 હેઠળ લાયસન્સ ધરાવે છે અથવા કાપડ કમિશનર સાથે નોંધાયેલ છે.ngo.ozg.in
  
• જેને Industrial Disputes Act, 1947 ની કલમ 25(O) હેઠળ બંધ કરવાની મંજૂરી મળી છે અથવા Companies Act, 1956 હેઠળ ઓફિશિયલ લિક્વિડેટર નિયુક્ત થયો છે.
  
• જે 06.06.1985 પછી બંધ થયા છે.India Government Portal+2ngo.ozg.in+2India Government Portal+2
  
• જેમાં રાજ્ય સરકાર દ્વારા ભલામણ કરાયેલ છે કે કોઈ વિશિષ્ટ અર્થિક રીતે અપ્રભાવી પ્રવૃત્તિ (જેમ કે વણાટ અથવા પ્રોસેસિંગ) બંધ કરવામાં આવી છે અને લાયસન્સ/નોંધણી પ્રમાણપત્ર પર એનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે .
  

અરજી પ્રક્રિયા

1. શ્રમિકે રાજ્ય સરકાર, અધિકૃત લિક્વિડેટર, પ્રોવિડન્ટ ફંડ અધિકારીઓ, સંબંધિત ટ્રેડ યુનિયન અને નિયુક્ત બેંક સાથે સંપર્ક કરીને અરજી કરવી.
   
2. રાજ્ય સરકાર સંબંધિત માહિતી એકત્રિત કરીને કાપડ કમિશનરના પ્રાદેશિક કાર્યાલયને અરજી ફોર્મ મોકલે છે.
   
3. પ્રાદેશિક કાર્યાલય અરજીની સમીક્ષા કરીને સહાય માટે પાત્ર શ્રમિકોની યાદી તૈયાર કરે છે અને રાજ્ય સરકાર અને ટ્રેડ યુનિયનને મોકલે છે.
   
4. શ્રમિકે નિયુક્ત નેશનલાઈઝ્ડ બેંકમાં અલગ બચત ખાતું ખોલવું અને તેની માહિતી સાથે અરજી ફોર્મ સબમિટ કરવું.
   
5. પ્રાદેશિક કાર્યાલય ફંડની જરૂરિયાતનું મૂલ્યાંકન કરીને મુખ્ય કાર્યાલયને જાણ કરે છે.
   
6. મુખ્ય કાર્યાલયથી ફંડ મળ્યા પછી, પ્રાદેશિક કાર્યાલય નિયુક્ત બેંકને સહાયની રકમ મોકલે છે, જે પછી શ્રમિકોને રકમ આપવામાં આવે છે .
   

સંપર્ક માહિતી

• કાપડ કમિશનરનું કાર્યાલય, મુંબઈ
  
• પ્રાદેશિક કાપડ કમિશનર કાર્યાલયો
  
• સંબંધિત રાજ્ય સરકારના શ્રમ વિભાગો
  
• સંબંધિત ટ્રેડ યુનિયનો
  

નિષ્કર્ષ

કાપડ શ્રમ પુનર્વસન ભંડોળ યોજના કાપડ ઉદ્યોગના શ્રમિકોને નોકરી ગુમાવ્યા પછી તાત્કાલિક આર્થિક સહાય પૂરી પાડે છે, જે તેમને નવી નોકરી શોધવા અથવા સ્વરોજગાર શરૂ કરવા માટે મદદરૂપ થાય છે. આ યોજના શ્રમિકોના જીવનસ્તરને સુધારવા અને તેમને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.